Wywiad z naszym specjalistką lek. Martą Falkowską lekarzem kierującym oddziałem Rehabilitacji Dziecięcej w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie sp. zo.o.

Koniec wakacji zbliża się nieubłaganie a wraz z nim początek roku szkolnego, który jest czasem pełnym przygotowań i oczekiwań, zarówno dla dzieci, jak i ich rodziców. W ferworze wydarzeń związanych z kompletowaniem wyprawki szkolnej, wyborem tornistrów i aranżacją pokoju ucznia, często zapominamy o aspekcie zdrowotnym, który jest kluczowy dla prawidłowego rozwoju młodego organizmu. Statystyki są alarmujące – do 90% dzieci zmaga się z wadami postawy, które, jeśli nie zostaną wcześnie wykryte i odpowiednio skorygowane, mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych w przyszłości. Dlatego warto zastanowić się nad tym, jakie decyzje podczas przygotowań do szkoły mogą wspierać zdrowie dzieci, a które mogą stanowić dla nich zagrożenie.

W dzisiejszym materiale przyjrzymy się, jak odpowiedni wybór szkolnych akcesoriów oraz aranżacja przestrzeni do nauki może wpłynąć na zdrowie dzieci. Nasz specjalista, lek. Marta Falkowska, kierownik Oddziału Rehabilitacji Dziecięcej w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie sp. z o.o., dzieli się swoimi spostrzeżeniami na temat roli ergonomii i aktywności fizycznej w codziennym życiu ucznia.

Podczas codziennych zajęć szkolnych, dzieci spędzają wiele godzin w pozycji siedzącej – nie tylko w klasie, ale również w domu, podczas odrabiania lekcji, a także przed ekranem komputera czy telewizora. Taki tryb życia sprzyja rozwojowi wad postawy. Właściwy dobór plecaka, ustawienie biurka i krzesła zgodnie z zasadami ergonomii oraz regularne promowanie aktywności fizycznej to fundamenty, które mogą zapobiec problemom zdrowotnym. Jak podkreśla lekarz kierujący Oddziałem rehabilitacji Dziecięcej, decyzje podejmowane na etapie kompletowania wyprawki szkolnej mogą mieć dalekosiężne skutki, wpływając nie tylko na codzienne samopoczucie dzieci, ale również na ich długoterminowy rozwój fizyczny.

Dla rodziców, którzy chcą zapewnić swoim dzieciom zdrowy start w nowy rok szkolny, kluczowe jest zrozumienie, jak ważne są te aspekty. Zachęcamy do przeczytania wywiadu w którym znajdą Państwo praktyczne wskazówki od specjalistki, które pomogą w odpowiednim przygotowaniu się do szkolnych wyzwań, minimalizując ryzyko zdrowotne i dbając o komfort oraz bezpieczeństwo dziecka.

Wkrótce zadzwoni pierwszy dzwonek. Jak rodzice mogą zadbać o zdrowie swoich dzieci, przygotowując je na nowy rok szkolny?

Lek. Marta Falkowska: Przygotowania do szkoły to kluczowy moment, w którym rodzice mogą zadbać o zdrowie swoich dzieci. Wybór odpowiedniego plecaka, przygotowanie ergonomicznego miejsca do nauki oraz zapewnienie zdrowych nawyków to podstawa. Wszystko to wpływa na komfort i rozwój dziecka.

Zaczynając od plecaka, jakie cechy powinien mieć idealny tornister?

Lek. Marta Falkowska: Idealny plecak powinien być przede wszystkim lekki – jego waga razem z wyposażeniem nie powinna przekraczać 10-15% masy ciała dziecka. Powinien być dopasowany do sylwetki, czyli jego dół powinien kończyć się na linii pleców, a góra przed karkiem. Ergonomiczna konstrukcja z usztywnioną i wyprofilowaną ścianką przylegającą do pleców jest niezbędna. Szelki powinny być szerokie i regulowane. Zachęcam również, aby plecak wyposażony był również w elementy odblaskowe zwiększą widoczność dziecka na drodze.

Co z miejscem do nauki? Jakie są najważniejsze zasady jego urządzania?

Marta Falkowska: Miejsce do nauki powinno być przede wszystkim ergonomiczne. Biurko powinno być ustawione tak, aby światło dzienne padało z odpowiedniej strony. Lampka biurkowa powinna dobrze oświetlać całą powierzchnię biurka. Krzesło z regulacją wysokości siedziska i kąta nachylenia oparcia pozwoli na dostosowanie go do wzrostu dziecka, zapewniając wsparcie dla lędźwiowego odcinka kręgosłupa. Wysokość siedziska należy ustawić tak, aby dziecko mogło siedzieć ze stopami swobodnie opartymi o podłogę. Jeśli przestrzeń na to pozwala, warto dodać dodatkowe siedzisko, takie jak piłka gimnastyczna, która wymusza prawidłową postawę i wzmacnia mięśnie.

Jakie są najczęstsze wady postawy u dzieci i jak można im zapobiegać?

Lek. Marta Falkowska: Najczęstsze wady postawy to skrzywienie kręgosłupa, pogłębienie lub spłaszczenie kifozy lub lordozy kręgosłupa, asymetrie barków, łopatek, nieprawidłowe ustawienie miednicy oraz deformacje klatki piersiowej. Mogą dotyczyć one również kończyn dolnych i stóp – tu najczęściej występują kolana koślawe lub szpotowate, stopy płasko-koślawe. Aby zapobiegać tym wadom, należy zredukować siedzący tryb życia dziecka, zachęcać do aktywności fizycznej, uczyć prawidłowej postawy oraz odpowiednio dostosować miejsce nauki i wypoczynku. Ograniczenie czasu spędzanego ze smartfonem również jest ważne, ponieważ długo pochylona głowa nad telefonem nadmiernie obciąża odcinek szyjny kręgosłupa i może powodować dolegliwości bólowe w tej okolicy.

A co z obuwiem? Jakie cechy powinno mieć dobre obuwie do szkoły?

Lek. Marta Falkowska: Dobre obuwie szkolne powinno być lekkie z elastyczną podeszwą uginająca się w 1/3 długości na linii zgięcia palców. Musi być odpowiednio dopasowane, dłuższe od stopy o około 0,5-1cm, a czubek buta szeroki i wysoki. Buty powinny być wykonane z naturalnych higienicznych materiałów, które pochłaniają pot i przepuszczają powietrze. U mniejszych dzieci dobrze jest, gdy cholewka sięga nieco ponad kostkę a zapiętek jest usztywniony.

Czy są jeszcze jakieś inne ważne aspekty, na które rodzice powinni zwrócić uwagę przy przygotowaniach do nowego roku szkolnego?

Lek. Marta Falkowska: Na pewno warto zwrócić uwagę na regularne przerwy podczas nauki np. co 30 minut. Pozwalają one dziecku na odpoczynek i rozciągnięcie mięśni. Ważne jest także, aby dzieci miały możliwość codziennego ruchu najlepiej na świeżym powietrzu, co pozytywnie wpływa na ich zdrowie fizyczne i psychiczne. WHO zaleca dzieciom i młodzieży średnio 60 minut dziennie aktywności fizycznej o umiarkowanej intensywności. Warto o tym pamiętać i poza lekcjami W-fu zaplanować dodatkowe zajęcia ruchowe.

Co zrobić, jeśli rodzice zauważą u dziecka nieprawidłowości w postawie?

Lek. Marta Falkowska: W przypadku zaobserwowania jakichkolwiek nieprawidłowości, takich jak ból pleców, asymetria w postawie ciała czy trudności z utrzymaniem prawidłowej sylwetki, niezwykle ważne jest skonsultowanie się ze lekarzem pierwszego kontaktu lub specjalistą.

Jakie terapie są dostępne na Oddziale Rehabilitacji Dziecięcej?

Lek. Marta Falkowska: W Oddziale Rehabilitacji Dziecięcej w Szpitalu Specjalistycznym w Kościerzynie oferujemy kompleksową opiekę nad dziećmi z różnymi problemami układu ruchu. Nasz oddział specjalizuje się w leczeniu i rehabilitacji dzieci z wadami postawy, skoliozą, problemami neurologicznymi oraz po urazach. Tym samym rehabilitacja w naszym oddziale obejmuje szeroki zakres terapii, w tym ćwiczenia fizjoterapeutyczne, zabiegi fizykalne (np. masaże ręczne, wodne, światłolecznictwo, laseroterapia, prądoterapia, pole magnetyczne) oraz indywidualnie dobrane programy rehabilitacyjne, które są dostosowane do potrzeb każdego dziecka. W razie potrzeby doradzimy dobór zaopatrzenia ortopedycznego dla dzieci (gorsety do leczenia skolioz, ortezy, wkładki do butów). Nasze metody są oparte na najnowszych osiągnięciach medycyny i rehabilitacji, a wszystko to w przyjaznym i wspierającym środowisku.

W jaki sposób można skorzystać z usług oddziału rehabilitacji?

Lek. Marta Falkowska: Z usług Oddziału Rehabilitacji Dziecięcej można skorzystać na podstawie skierowania, które musi być wystawione przez lekarza Poradni Ortopedycznej, Neurologicznej, Rehabilitacyjnej lub Reumatologicznej. Dzięki temu możliwe jest szybkie wdrożenie odpowiednich działań, które mogą zapobiec dalszemu pogłębianiu się problemów zdrowotnych i poprawić jakość życia dziecka. Wczesna interwencja jest kluczem do skutecznego leczenia i zapobiegania długoterminowym skutkom wad postawy.

Dziękujemy za rozmowę i cenne porady!

Lek. Marta Falkowska: Dziękuję również i życzę wszystkim dzieciom zdrowego i bezpiecznego powrotu do szkoły!